مهم‌ترین تفاوت شرکت های سهامی عام و خاص در روش تامین سرمایه آن‌ها است. تفاوت شرکت های سهامی عام و خاص احتمالا بارها و بارها ذهن شما را به خود درگیر کرده است. آگاهی از این مسئله اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که شرکت‌ها از اصلی‌ترین پایه‌های اقتصادی کشور هستند و سهم زیادی از سرمایه، بین آن‌ها در گردش است. بنابراین، شناخت شرکت‌ها به عنوان چرخ اصلی اقتصاد ایران، ضروری به نظر می‌رسد.
استعلام اطلاعات و فعالیت های شرکت ها
اطلاعات کلیدی شرکت‌ها را در اختیار شما قرار میدهیم تا با صرف هزینه و زمان کمتر، تصمیمات بهتری بگیرید. این اطلاعات شامل اطلاعات ثبت شرکت‌ها، راه‌های ارتباطی، مدیران و اعضا هیئت مدیره، برندها، مجوزها، پورتفوی بورسی، سهامداران بورسی، محصولات، قراردادهای دولتی و لیست کامل روزنامه های رسمی به همراه تاریخچه تغییرات شرکت از تاسیس تا به امروز خواهد بود
شرکت سهامی چیست؟
طبق قوانین ایران، شرکت‌ها به دو دسته شرکت‌های مدنی و تجاری تقسیم می‌شوند. شرکت‌های تجاری هفت نوع دارند. این موارد شامل شرکت سهامی، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تعاونی و شرکت نسبی است. شرکت سهامی از مهم‌ترین شرکت‌ها در این دسته‌بندی است که شرکت سهامی عام و خاص از زیر مجموعه‌های آن به شمار می‌رود.
قبل از تعریف شرکت سهامی عام و خاص، لازم است تعریف شرکت سهامی را بدانیم. شرکت سهامی به شرکتی گفته می‌شود که فقط سرمایه در آن دخیل است؛ یعنی سرمایه این شرکت به سهام تقسیم می‌شود. به بیان دیگر، به تمامی شرکا در ازای سرمایه و یا مبلغی که وارد این شرکت می‌کنند، سهم یا سهام داده می‌شود. مجموعه این سهم‌ها، یک شرکت سهامی را تشکیل می‌دهد.
طبق ماده ۲ از لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، شرکت سهامی یک شرکت بازرگانی محسوب می‌شود؛ ولو این که موضوع عملیات آن، امور بازرگانی نباشد. ماده ۱ این لایحه نیز، شرکت سهامی را این گونه تعریف می‌کند: شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌ها است. ماده ۳ نیز تصریح می‌کند که تعداد شرکا در شرکت‌های سهامی نباید کمتر از سه نفر باشد.
شرکت سهامی عام چیست؟
تصور کنید برخی از اشخاص امتیاز استخراج یک معدن را به دست آورده‌اند. این افراد برای اجرای این پروژه، به سرمایه عظیمی نیاز دارند که تامین آن از عهده یک یا چند نفر بر نمی‌آید. از این رو اقدام به فروش سهام شرکت به مردم می‌کنند. بنابراین شرکت سهامی عام، شرکتی است که موسسین آن، بخشی از سرمایه مورد نیاز را از طریق فروش سهام به مردم عامه، تامین می‌کند.
شرکت سهامی عام، کامل‌ترین نوع شرکت سهامی است. طبق ماده ۵ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، در زمان تاسیس شرکت سهامی عام، سرمایه آن نباید کمتر از پنج میلیون ریال باشد. لازم به ذکر است بعد از ثبت شرکت سهامی، سهام آن در بورس، داد و ستد می‌شود و عامه مردم می‌توانند در آن شریک باشند. مزایای این نوع شرکت‌ها عبارت‌اند از:
- امکان جذب سرمایه گذاران وجود دارد.
- اعتبار و برند شرکت‌های سهامی عام بیشتر است.
- امکان نقدشوندگی بالایی دارند.
- تامین سرمایه آن‌ها از طریق بورس اوراق بهادار امکان پذیر است.
لینکا: پیوندی مطمئن برای استعلام اطلاعات شرکت‌ها و افراد
با لینکـا، اطلاعات به روز شرکت‌ها و افراد حقوقی را با اطمینان و دقت دریافت کنید. هر جستجوی شما، راهنمایی مطمئن برای تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه
در ماده ۶ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، آمده است: برای تاسیس شرکت‌های سهامی عام، موسسین باید حداقل بیست درصد سرمایه شرکت را خودشان متعهد شوند و لااقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت، نزد یکی از بانک‌ها بسپارند. سپس اظهارنامه‌ای به ضمیمه طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام، که به امضاء کلیه موسسین رسیده باشد، به اداره ثبت اسناد و املاک تسلیم و رسید دریافت کنند.
یکی از نمونه‌ها برای شرکت سهامی عام، شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. این شرکت انواع محصولات فولادی را مانند ورقه‌های فولادی، تیرآهن و… تولید می‌کند. فولاد مبارکه اصفهان جزو بزرگ‌ترین شرکت‌های صادر کننده و تولیدکننده محصولات فولادی در ایران است. همچنین نماد فولاد نیز در بورس، قابل داد و ستد می‌باشد.
شرکت سهامی خاص چیست؟
شرکت سهامی خاص، بیش‌ترین محبوبیت را نزد سرمایه گذاران دارد. در این نوع شرکت‌ها، تمام سرمایه لازم توسط خود موسسین تامین می‌گردد. این شرکت‌ها سهامداران کمتری دارد و طبق ماده ۵ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، سرمایه آن نباید کمتر از یک میلیون ریال باشد. مزایای شرکت‌های سهامی خاص، شامل موارد زیر می‌شود:
- اداره و تاسیس این نوع شرکت‌ها آسان‌تر است.
- مدیران این شرکت‌ها ملزم به ارائه گزارش‌های مالی نیستند.
شرکت‌های سهامی خاص، آزادی عمل بیشتری در اداره شرکت دارند و تامین کنندگان سرمایه آن، بین ۳ تا ۵۰ نفر است. مقدار اعتبار این نوع شرکت‌ها چندان بالا نیست و بخش‌های دولتی، اغلب محدودیت‌هایی برای همکاری با شرکت‌های سهامی خاص دارند. گفتنی است، این شرکت‌ها نمی‌توانند از طریق پذیره نویسی، سرمایه مورد نیازشان را تامین کنند. شرکت‌های سهامی خاص برای کسب و کارهایی که نیاز به سرمایه اولیه کمتری دارند، پیشنهاد می‌شود.
چرا شناخت تفاوت شرکت های سهامی عام و خاص مهم است؟
امور اقتصادی، پیچیدگی‌های زیادی دارد و با ظرافت همراه است. این ظرافت‌ها و نکات مهم، تنها در صورت شناخت کافی از مسئله مورد نظر به دست می‌آید. سرمایه گذاران به هیچ عنوان نمی‌توانند بدون شناخت کافی نسبت به تفاوت شرکت‌های سهامی عام و خاص، در امور اقتصادی مشارکت داشته باشند. علاوه بر این، یک تصمیم اشتباه می‌تواند سرنوشت سرمایه گذار را تا آخر عمر تحت تاثیر قرار دهد.
شیوه‌های متعددی برای مشارکت در امور اقتصادی وجود دارد که از آن تحت عنوان عام و خاص یاد می‌شود. هر کدام از این روش‌ها، مزایا و معایب خود را دارند و لازم است سرمایه گذاران قبل از هر اقدامی، تفاوت شرکت‌های سهامی عام و خاص را بشناسند. این آگاهی منجر می‌شود تا سرمایه در مسیر بهتری از نظر سوددهی قرار بگیرد و سرمایه گذار نهایت بهره را از همکاری ببرد.
17 تفاوت شرکت های سهامی عام و خاص
طبق قوانین ایران، شرکت‌ها به دو دسته شرکت‌های مدنی و تجاری تقسیم می‌شوند. شرکت‌های تجاری هفت نوع دارند. این موارد شامل شرکت سهامی، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تعاونی و شرکت نسبی است. شرکت سهامی از مهم‌ترین شرکت‌ها در این دسته‌بندی است که شرکت سهامی عام و خاص از زیر مجموعه‌های آن به شمار می‌رود.
17 تفاوت شرکت‌های سهامی عام و خاص
تفاوت شرکت‌های سهامی عام و خاص از مهم‌ترین مسائلی است که باید به آن پرداخت. این تفاوت‌ها همان چیزی است که تصمیم یک سرمایه گذار را تحت تاثیر قرار می‌دهد تا با آگاهی، مسیر دستیابی به سود بیشتر را پیش بینی کند. این دو نوع شرکت تجاری، از جهات مختلف با هم متفاوت هستند. در ادامه، به بررسی تفاوت‌های شرکت‌های سهامی عام و خاص خواهیم پرداخت.
- روش تامین سرمایه: سرمایه شرکت‌های سهامی خاص را موسسین آن شرکت تامین می‌کنند؛ اما تنها بخشی از سرمایه شرکت‌های سهامی عام توسط موسسین تامین می‌شود. در این شرایط، بخش دیگر سرمایه از طریق پذیره نویسی و توسط مردم جمع آوری می‌گردد.
- عرضه در بازار سرمایه: شرکت‌های سهامی می‌توانند سهام خود را در بازار سهام به فروش برسانند؛ اما شرکت‌های سهامی خاص نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند.
- انتقال مالکیت: سهام شرکت‌های سهامی عام، به راحتی در بورس مورد انتقال قرار می‌گیرد؛ اما انتقال سهام به اشخاص ثالث در شرکت‌های سهامی خاص، به موافقت اکثریت سهامداران وابسته است.
- نقدشوندگی: نقد شوندگی سهام در شرکت سهامی خاص، به دلیل محدودیت در نقل و انتقال، پایین‌تر است. برعکس؛ نقدشوندگی شرکت سهامی عام به دلیل سهولت در انتقال، بالاتر می‌باشد.
- تعداد سهامداران: حداقل تعداد سهامداران در شرکت سهامی عام ۵ نفر است و هیچ محدودیتی برای افزایش آن وجود ندارد؛ اما تعداد سهامداران شرکت سهامی خاص، باید بین ۳ تا ۵۰ نفر باشد.
- سهولت اداره: شرکت‌های سهامی خاص آسان‌تر اداره می‌شود؛ چرا که تعداد سهامداران آن محدود است. اما شرکت‌های سهامی عام تشریفات بیشتری دارند و اداره آن‌ها، پیچیده‌تر است.
- شفافیت مالی: شرکت سهامی عام به دلیل عرضه عمومی سهام، ملزم است به صورت دوره‌ای، گزارشات مالی را به سازمان بورس و همچنین به مردم ارائه دهد؛ اما چنین الزامی برای شرکت سهامی خاص وجود ندارد.
- انتشار اوراق قرضه: اوراق قرضه فقط برای شرکت‌های سهامی عام قابل انتشار است و مدیران شرکت‌های سهامی خاص نمی‌توانند آن را دریافت کنند. لازم به ذکر است اوراق قرضه نوعی ورق بهادار است که ناشر متعهد می‌شود در فواصل زمانی معین، مبلغ مشخصی را به دارنده این ورق بپردازد.
- حداقل سرمایه: حداقل سرمایه برای ثبت شرکت سهامی عام ۵ میلیون ریال و سهامی خاص، ۱ میلیون ریال است.
- امکان عرضه عمومی: از آن جایی که در شرکت سهامی خاص، هر سهم بین موسسین تقسیم می‌شود، امکان عرضه عمومی آن مانند شرکت سهامی عام وجود ندارد.
- میزان اعتبار: اعتبار در بازار، یک اصل بسیار مهم است. شرکت‌های سهامی عام از آن جایی که پشتوانه دولتی دارند، در همه جا معتبر هستند؛ اما شرکت سهامی خاص از میزان اعتبار کمتری برخوردار است.
- امضای اظهارنامه: در شرکت سهامی عام، اظهارنامه تنها توسط اعضای هیئت موسسین امضا می‌شود و پذیره نویسان سهام شرکت، دخالتی در آن ندارند؛ اما اظهارنامه ثبت در شرکت سهامی خاص، باید توسط تمام سهامداران امضا شود.
- تشکیل مجمع عمومی: تشکیل این مجمع در شرکت سهامی عام ضرورت قانونی دارد؛ اما این الزام برای مدیران شرکت‌های سهامی خاص وجود ندارد.
- مبلغ اسمی سهام: مبلغ اسمی هر سهم در شرکت سهامی عام، نباید بیش از ده هزار ریال باشد. اما در شرکت‌های سهامی خاص چنین قید قانونی وجود ندارد.
- میزان تامین سرمایه: طبق ماده ۶ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، برای تاسیس شرکت سهامی عام، تامین حداقل بیست درصد سرمایه شرکت بر عهده موسسان آن است؛ اما موسسین شرکت سهامی خاص لازم است صد در صد کل سرمایه شرکت را خودشان تامین کنند.
- انحلال شرکت: حداقل میزان سرمایه برای ادامه فعالیت شرکت سهامی عام ۵ میلیون ریال و سهامی خاص یک میلیون ریال است. در صورتی که میزان سرمایه از این اعداد کمتر شود و در مدت یک سال جبران نشود، هر ذی نفع می‌تواند انحلال آن را از دادگاه درخواست کند.
- نام شرکت: شرکت‌های سهامی خاص ملزم هستند عنوان خاص را بعد از نام شرکت قرار دهند. در صورتی که عنوان خاص روبه‌روی نام شرکت نبود، جزو شرکت‌های سهامی عام قرار می‌گیرد.
مراحل ثبت شرکت سهامی عام و خاص
برای ثبت شرکت‌های سهامی عام و خاص، باید طبق قانون مراحل معینی طی شود. در قدم اول لازم است نام شرکت انتخاب شود. بعد از تهیه و تدوین اساسنامه و اظهارنامه، باید مجوزهای لازم را دریافت کرد. در ادامه یک حساب بانکی افتتاح می‌شود و مدارک لازم به اداره ثبت شرکت ها تسلیم می‌شود. بعد از انجام این مراحل، می‌توان آگهی تاسیس را دریافت کرد.
مراحل ثبت شرکت‌های سهامی عام و خاص هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوت آن‌ها در پیچیدگی این فرایندها است. همان طور که در بالاتر ذکر شد، به دلیل تشریفات قانونی متعدد و پیچیده برای شرکت‌های سهامی عام، زمان بیشتری برای تاسیس آن‌ها لازم است و هزینه‌های بیشتری را می‌طلبد.
تفاوت شرکت های سهامی خاص با شرکت مسئولیت محدود
یکی از سوالات پر تکرار مخاطبان، تفاوت شرکت سهامی خاص با شرکت مسئولیت محدود است. در شرکت‌های با مسئولیت محدود، مسئولیت سهامداران در مقابل بدهی‌های شرکت، محدود به مقدار سرمایه گذاری آن‌ها در شرکت است. این نوع شرکت‌ها برای حوزه‌هایی که نیاز به حضور در مناقصات و مزایده‌های دولتی و خصوصی را ندارند، بسیار مناسب هستند.
سرمایه شرکت مسئولیت محدود بر خلاف سهامی خاص، تبدیل به ورقه‌های سهام نمی‌شود. علاوه بر این امکان تاسیس یک شرکت مسئولیت محدود، تنها با حضور دو نفر، وجود دارد. تمام سرمایه و اختیار آن در این نوع شرکت‌ها در دست مدیر عامل آن است؛ اما در شرکت سهامی خاص، درصدی از سرمایه نزد بانک قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از تفاوت‌های شرکت سهامی خاص با مسئولیت محدود این است که مدیر شرکت سهامی خاص باید از بین سهامداران انتخاب شود؛ اما مدیر شرکت‌های مسئولیت محدود، می‌تواند از اعضای هیئت مدیره انتخاب شود. علاوه بر این، فردی خارج از شرکت نیز می‌تواند مدیریت شرکت با مسئولیت محدود را بر عهده بگیرد.
شناسایی شرکت های فاقد اعتبار و انجام امور مالیاتی، از طریق سامانه لینکا، به آسانی انجام می‌شود. بسیاری از خدمات در حوزه مالیات مانند شناسایی شرکت های فاقد اعتبار و یا تشخیص وضعیت مالیاتی یک شرکت، در گذشته با مراجعه حضوری مودیان به سازمان مد نظر انجام می‌شد. خوشبختانه امروزه سامانه‌های مختلفی برای انجام این کار راه اندازی شده است که یکی از آن‌ها، لینکا است. این سامانه در وقت و هزینه افراد صرفه جویی بسیاری
جمع بندی
شرکت‌های سهامی عام و خاص یکی از انواع شرکت‌های تجاری در ایران هستند که شناخت تفاوت آن‌ها، یکی از ضروریاتی است که تمام سرمایه گذاران باید به آن توجهی ویژه داشته باشند. اصلی‌ترین تفاوت شرکت‌های سهامی عام و خاص در روش تامین سرمایه آن است. سرمایه شرکت‌های سهامی عام توسط عامه مردم و از طریق بورس، و سرمایه شرکت‌های سهامی خاص تنها توسط موسسین آن تامین می‌شود.
اگر جزو افرادی هستید که قصد دارید شرکت خودتان را ثبت کنید، پیشنهاد می‌شود علاوه بر مطالعه دقیق این مقاله، درباره تمام شرکت‌های عمرانی و تجاری و قوانین مربوط به آن، تحقیق کنید. با انجام این کار می‌توانید با خیالی آسوده و با در نظر گرفتن اهداف، تعداد اعضا و میزان مسئولیت شرکا، بهترین نوع شرکت را انتخاب کنید. با انجام این کار خواهید توانست قدم‌های محکمی در راستای رسیدن به اهداف‌تان بردارید.
شما می‌توانید در لینکا با مشاهده پروفایل شرکت‌های از سهامی عام و خاص بودن آن شرکت مطلع شوید.
