نستله؛ غول صنایع غذایی از شیرخشک تا بازار جهانی

تاریخچه نستله و مسیر پیشرفت آن

نستله (Nestlé)، شرکتی چندملیتی با ریشه‌ای سوئیسی است که امروزه، عنوان بزرگ‌ترین بازیگر در صنعت جهانی غذا و نوشیدنی را یدک می‌کشد. دفتر مرکزی آن در شهر وو، ایالت وو کانتون سوئیس قرار دارد و فعالیت‌های گسترده‌ای در سطح بین‌المللی دارد. این شرکت که در رتبه‌بندی‌های مالی و تولیدی جایگاهی پیشتاز دارد، سابقه‌ای طولانی در عرضه‌ی کالاهای مصرفی بسته‌بندی‌شده دارد.

این شرکت نه‌ تنها با محصولاتی چون نسکافه در ذهن مصرف‌کنندگان حک شده، بلکه مجموعه‌ای گسترده از برندهای معروف و گاه ناشناس را در زیرمجموعه خود جای داده است. داستان رشد این شرکت از یک کسب‌وکار کوچک محلی تا تبدیل شدن به قطب بی‌رقیب صنعت غذایی، نمونه‌ای برجسته از توسعه برندهای مطرح تغذیه در جهان به شمار می‌آید .

برای بررسی اطلاعات رسمی شرکت نستله در ایران، از سامانه جستجوی شرکت‌ها و افراد لینکا استفاده کنید.

تاریخچه نستله

تاریخچه نستله به ابتکار دو کارآفرین در قرن نوزدهم بازمی‌گردد که هر یک با دیدی نو به صنعت غذایی وارد شدند. یکی از آن‌ها، چارلز پیج، دیپلمات آمریکایی مقیم زوریخ بود که با توجه به پتانسیل بالای سوئیس در تولید لبنیات و موقعیت جغرافیایی مناسب آن برای تجارت اروپایی، تصمیم به راه‌اندازی یک کارخانه شیر غلیظ در این کشور گرفت.

با الهام از فناوری تولید شیر تغلیظ‌ شده در آمریکا و علی‌رغم عدم موفقیت در کسب مجوز برند Borden Milk، پیج در سال ۱۸۶۶ شرکتی مستقل با نام Anglo-Swiss Condensed Milk را در سوئیس بنیان نهاد؛ اقدامی که سنگ بنای ورود Nestlé به صنعت جهانی غذا شد.

چارلز پیج برای جذب مخاطبان بریتانیایی، نام شرکت خود را به‌گونه‌ای انتخاب کرد که برای بازار انگلستان آشنا و جذاب باشد؛ از همین رو واژه “آنگلو” به آن افزوده شد. نخستین گام‌های بین‌المللی شرکت با تأسیس کارخانه‌ای در شهر چیپنهام بریتانیا در سال ۱۸۷۲ برداشته شد.

این حرکت آغازگر نفوذ گسترده شیر غلیظ‌شده در بازارهای اروپایی بود. محصولی که به ‌تدریج به یکی از کالاهای ثابت در خانه‌های اروپایی تبدیل شد. حتی رکودهای اقتصادی دهه ۱۸۷۰ نیز مانع از رشد این شرکت نشد. پس از درگذشت پیج در سال ۱۸۷۳، برادرش جورج و شرکای تجاری‌اش مسیر توسعه را ادامه دادند و تنها در مدت چهار سال، فروش شرکت چند برابر شد و به اوج تازه‌ای رسید.

در سال ۱۹۰۵، رقابتی که سال‌ها میان Nestlé و شرکت آنگلو سوئیس جریان داشت، سرانجام با توافقی تاریخی پایان یافت. این دو رقیب، در اقدامی استراتژیک با یکدیگر ادغام شدند و شرکت جدیدی را با نام ترکیبی «نستله-آنگلو سوئیس» تأسیس کردند. نتیجه این ادغام، تولد یکی از بزرگ‌ترین بازیگران شرکت صنایع غذایی جهانی آن زمان بود.بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند نستله، مسیر رشدشان را از نقطه‌ای بسیار دور از بازار امروز آغاز کرده‌اند؛ درست مثل سامسونگ    که از فروش ماهی خشک به دنیای موبایل هوشمند رسید.

برندها و محصولات

Nestlé در گستره‌ای وسیع از صنایع غذایی و نوشیدنی فعالیت دارد و مالک مجموعه‌ای چشمگیر از برندهای مطرح تغذیه جهانی است. این شرکت خطوط تولیدی متنوعی را در اختیار دارد که طیف گسترده‌ای از نیازهای مصرف‌کنندگان را پوشش می‌دهد.

• در بخش محصولات لبنی و شیر خشک، برندهایی چون نان (NAN)، لاکتوژن (Lactogen) و کارنیشن (Carnation)
• در حوزه قهوه و نوشیدنی‌های گرم، نسکافه (Nescafé)، نسپرسو ((Nespressoو دولچه گوستو (Dolce Gusto)
• در بخش شکلات و شیرینی، کیت‌کت (KitKat)، اسمارتیز (Smarties) و میلکی‌بار (Milkybar)
• غذای کودک سریلاک (Cerelacو گِربر (Gerber)
• غذای آماده و کنسروی مگی (Maggi)، Stouffer’sو Lean Cuisine
• نستله حتی به بازار غذای حیوانات خانگی نیز ورود کرده و برند پورینا (Purina) را توسعه داده است.
• در بخش نوشیدنی‌های سالم و آب معدنی، برندهایی چون پریر (Perrier) و سان‌پلگرینو (San Pellegrino)

Nestlé علاوه بر تولیدات متنوع خود، مالکیت شماری از شرکت‌های سرشناس جهانی را نیز در اختیار دارد که هر یک در حوزه‌ای خاص از بازار مصرف فعالیت دارند:

• نسپرسو (Nespresso) از برندهای مطرح در صنعت قهوه است که با سیستم کپسولی منحصربه‌فرد و طراحی اختصاصی دستگاه‌ها، توانسته جایگاه ویژه‌ای در بازار جهانی پیدا کند.
• در بخش تغذیه حیوانات خانگی، پورینا (Purina PetCare) به عنوان یکی از برندهای پیشرو، با مجموعه‌ای از نام‌های تجاری شناخته‌شده مانند Friskies و Dog Chow، پاسخگوی نیازهای متنوع صاحبان حیوانات است.
• گروبر (Gerber) نیز یکی از نام‌های معتبر در تولید غذای کودک به شمار می‌آید که سهم مهمی از بازار آمریکا و سایر کشورها را به خود اختصاص داده است.
• در حوزه سلامت و تغذیه درمانی، Nestlé Health Science با ارائه مکمل‌های تغذیه‌ای و محصولات پزشکی با برندهایی مانند Boost و Garden of Life فعالیت می‌کند.
• همچنین، این شرکت در صنعت آب‌های معدنی نیز بازیگری مهم محسوب می‌شود. Nestlé Waters مالک برندهای جهانی مانند Perrier، San Pellegrino و Pure Life است و عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آب بسته‌بندی‌شده در جهان را به خود اختصاص داده است. Acqua Panna نیز تحت مالکیت Nestlé قرار دارد.
• Nestlé Professionalیکی از بازوهای تخصصی این شرکت در خدمت‌رسانی به بخش‌های حرفه‌ای صنعت غذا است. این واحد با تمرکز بر نیازهای رستوران‌ها، هتل‌ها و مراکز تهیه غذا، مجموعه‌ای از محصولات و مواد اولیه را ارائه می‌دهد. برندهایی مانند Chef، Milo و Nescafé Alegria بخشی از این حوزه هستند که بهینه‌سازی کیفیت، طعم و بهره‌وری را در آشپزخانه‌های صنعتی هدف قرار داده‌اند.
• Nestlé Health Scienceبخش مراقبت‌های پوستی این شرکت است که در زمینه محصولات درمانی و آرایشی-درماتولوژیک فعالیت می‌کند. برندهایی همچون Cetaphil و Proactiv که در درمان پوست‌های حساس و آکنه‌دار شناخته‌شده‌اند، زیرمجموعه این بخش هستند.

حضور در بازار ایران

نستله ایران فعالیت خود در ایران را از سال ۱۳۷۳ با همکاری بخش خصوصی آغاز کرد. نخستین محصولاتی که در ایران تولید شد، شامل شیرخشک و غذای کودک بود که با استقبال گسترده‌ای روبرو شدند و موجب شدند Nestlé به سرعت به یکی از برندهای شناخته شده و محبوب در بازار ایرانی تبدیل شود. تصویر زیر آگهی تاسیس نستله ایران در سال 1373 در لینکا کشور میباشد

 

در سال ۱۳۸۲، این شرکت صنایع غذایی جهانی تولید سرلاک را نیز در ایران راه‌اندازی کرد؛ غذایی کمکی برای کودکان که از ترکیب غلات، شیر و مواد مغذی ساخته می‌شود و با واکنش مثبت مصرف‌کنندگان مواجه شد.

در سال ۱۳۸۷، آب معدنی پلور با برند پیورلایف (PureLife) و تحت لیسانس Nestlé به بازار ایران معرفی شد. این محصول از منابع طبیعی شمال کشور تأمین می‌شود و کیفیت بالایی دارد. همچنین، از سال ۱۳۹۴، کارخانه Nestlé در قزوین تولید پودر شکلات نسکوئیک و قهوه فوری نسکافه را آغاز کرد که این محصولات نیز در مدت کوتاهی جایگاه ویژه‌ای در میان مصرف‌کنندگان ایرانی پیدا کردند.

سیاست‌های پایداری نستله

نستله با بهره‌گیری از راهکارهای متنوع بازاریابی، توانسته جایگاه برجسته‌ای در بازارهای جهانی حفظ کند. این شرکت از تبلیغات قدرتمند در رسانه‌های مختلف مانند شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون و کمپین‌های دیجیتال استفاده می‌کند و با همکاری چهره‌های شناخته‌شده و اینفلوئنسرها، ارتباط خود را با مخاطبان تقویت می‌کند.نقش رهبران جسور در موفقیت برندهایی مثل نستله غیرقابل انکار است؛ چیزی که در شخصیت‌هایی همچون ایلان ماسک هم به‌وضوح دیده می‌شود.

علاوه بر این، Nestlé سرمایه‌گذاری زیادی در تحقیق و توسعه انجام داده تا فرمول‌های جدیدی را برای ارتقای طعم و کیفیت محصولات خود خلق کند و فناوری‌های نوین و پایدار غذایی را به‌کار گیرد.

این شرکت همچنین به موضوع پایداری و حفاظت از محیط‌زیست اهمیت می‌دهد؛ از جمله با کاهش مصرف پلاستیک در بسته‌بندی‌ها و حمایت از کشاورزی پایدار و استفاده از منابع تجدیدپذیر، گام‌های مؤثری در جهت مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی برداشته است.

چالش‌های بین‌المللی

در مسیر رشد و جهانی شدن، نستله نیز مانند بسیاری از شرکت‌های بزرگ چندملیتی با چالش‌ها و انتقادات متعددی مواجه بوده است. فعالیت در صنعت غذایی، آن‌هم در مقیاسی گسترده و جهانی، به‌ طور طبیعی با حساسیت‌های بهداشتی، دارویی و اخلاقی همراه است و همین مسئله شرکت‌هایی چون Nestlé را در معرض نظارت و فشارهای اجتماعی قرار می‌دهد.

یکی از موارد بحث‌برانگیز در تاریخ این شرکت، اتهامات مربوط به نقض قوانین رقابتی در حوزه مکمل‌های غذایی نوزادان بود. این مسئله به‌ ویژه در آسیا و با تمرکز بر بازار چین، بازتاب گسترده‌ای یافت. Nestlé متهم شد که با استفاده از شیوه‌های تبلیغاتی نادرست و اغواگرانه، محصولات خود را در حوزه سلامت نوزادان به بازار عرضه کرده است.

همچنین، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه برخی کارکنان این شرکت با پرداخت رشوه به کادر درمانی، آن‌ها را به تجویز محصولات خاص تشویق کرده‌اند؛ موضوعی که منجر به محکومیت و حبس برخی از افراد مرتبط شد. این پرونده‌ها، یکی از مهم‌ترین بحران‌های اخلاقی و حقوقی این شرکت در دهه‌های اخیر به‌شمار می‌آیند.

در سال ۲۰۰۰، طی اجلاس انجمن جهانی آب، نستله به همراه چند شرکت بزرگ دیگر تلاش کرد تا واژه «حق دسترسی به آب آشامیدنی» را به «نیاز» تغییر دهد؛ تغییری ظاهراً ساده، اما با پیامدهای جدی. این اصلاح واژگانی می‌توانست بستری قانونی برای تداوم تصاحب منابع آبی توسط شرکت‌هایی مانند Nestlé فراهم کند، چرا که با تبدیل آب از یک حق بنیادی به یک نیاز، زمینه برای مالکیت و تجاری‌سازی گسترده‌تر آن فراهم می‌شد. این موضوع، انتقادات گسترده‌ای را علیه برندهای تولیدکننده آب‌های بسته‌بندی‌شده، به همراه داشت و همچنان یکی از نقاط تاریک عملکرد محیط‌زیستی این شرکت محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، صنعت کاکائو که از بخش‌های کلیدی فعالیت Nestlé در سطح جهانی است، در سال‌های اخیر به‌ دلیل استفاده از نیروی کار کودک در شرایط دشوار، هدف انتقادات نهادهای حقوق بشری قرار گرفته است. گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد که در برخی مزارع تأمین‌کننده مواد اولیه برندهای بزرگ شکلات، کودکان به‌ صورت غیرقانونی و تحت شرایط کاری سخت به کار گرفته می‌شوند. نستله نیز به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی این صنعت، در برابر فشارهای فزاینده برای بهبود شفافیت زنجیره تأمین و حذف کار کودک، با چالش‌های جدی مواجه بوده است.

یکی از چالش‌های اخیر Nestlé مربوط به مسئله پرورش کاکائو در کشورهای غنا و ساحل عاج است. در سال ۲۰۱۷، سازمان مردم‌نهاد Mighty Earth گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد بخش زیادی از کاکائوی استفاده‌شده در محصولات این شرکت و چند شرکت بزرگ دیگر، از مناطق حفاظت‌شده و پارک‌های ملی این کشورها تأمین می‌شود. این مناطق که به‌دلیل اهمیت زیست‌محیطی تحت حفاظت قرار دارند، به‌ خاطر گسترش کشت کاکائو دچار جنگل‌زدایی گسترده شده‌اند.

با وجود این انتقادات، Nestlé در پاسخ به نگرانی‌های محیط‌زیستی و اجتماعی، برنامه‌های متعددی را اجرا کرده است. یکی از طرح‌های شاخص، همکاری با صلیب سرخ جهانی در جهت تأمین آب آشامیدنی سالم برای جوامع محروم و مناطق دورافتاده جهان بوده که بخشی از تعهدات آن در مسئولیت‌های اجتماعی و محیط‌زیستی به‌شمار می‌رود.

جمع‌بندی

نستله، غول سوئیسی صنایع غذایی، با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال، از یک کارگاه کوچک تولید شیر غلیظ در سوئیس به بزرگ‌ترین شرکت جهانی در حوزه غذا و نوشیدنی تبدیل شده است. این مسیر موفقیت، با تلاش دو کارآفرین و ادغام شرکت‌های اولیه آغاز شد و با توسعه مستمر محصولات متنوع، از شیر خشک و غذای کودک گرفته تا قهوه، شکلات و نوشیدنی‌های سالم، ادامه یافت.

این شرکت با به‌کارگیری نوآوری، تحقیق و توسعه و تمرکز بر پایداری محیط‌زیستی، توانسته است جایگاه خود را در بازارهای بین‌المللی تثبیت کند. حضور Nestlé در بازارهای مختلف از جمله ایران، گواهی بر توسعه پایدار و نفوذ جهانی این برند معتبر است که همواره در تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی و سلامت مصرف‌کنندگان در سراسر جهان است.